Ενα εκρηκτικό μείγμα που απειλεί τα Ταμεία

Επειδή  δεν πιστεύω ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο και σε αυτή την κατάσταση που φθάσαμε έχουμε και εμείς τις ευθύνες  τώρα θα πρέπει να δεχτούμε τις συνέπειές τους. Η αναλογιστική μελέτη του ΙΚΑ για τις δαπάνες υγείας  είναι διαφωτιστική και πάνω σε αυτή στηρίχτηκε η οικοδόμηση του ΕΟΠΥΥ.
Εάν όλοι οι ασφαλισμένοι είχαν τις παροχές και την ασφαλιστική συμπεριφορά των ελευθέρων επαγγελματιών, οι συνολικές δαπάνες υγείας θα μειώνονταν κατά 36,23%. Εάν όμως αποκτούσαν το σύστημα ιατρικής φροντίδας (με ελεύθερη επιλογή, χωρίς έλεγχο) των δημοσίων υπαλλήλων, το κόστος υγείας θα αυξανόταν κατά 41,27%!
Μελέτη της Διεύθυνσης Αναλογιστικών Μελετών και Στατιστικής του ΙΚΑ σε πέντε ασφαλιστικά ταμεία (ΙΚΑ, ΟΠΑΔ, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, ΤΥΔΚΥ) κατέδειξε ότι σπατάλες και ανισότητες δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα κόστους υγείας και εν τέλει, εν μέσω της οικονομικής κρίσης, υπονομεύουν το εύρος και την ποιότητα των μελλοντικών παροχών. Η μελέτη έγινε με σκοπό την καταγραφή των αναγκαίων στοιχείων για την κοστολόγηση του κανονισμού παροχών του ΕΟΠΥΥ (Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας), του νέου οργανισμού που αναλαμβάνει το βάρος της υγειονομικής περίθαλψης των Ταμείων με την καθιέρωση ενιαίων παροχών προς όλους.
ΑνεπάρκειαΕνα πρώτο συμπέρασμα είναι ότι ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για το 2012 (περίπου 6 δισ.) δεν επαρκεί και απαιτεί αναθεώρηση, εκτός εάν γίνουν πολύ μεγάλες περικοπές παροχών. Το σύνολο των εισφορών στα πέντε ταμεία είναι 4,78 δισ. και οι δαπάνες περίπου διπλάσιες, δηλαδή 8,23 δισ. ευρώ. Εκτός από το προϋπολογιστικό έλλειμμα των 2,2 δισ., ο ΕΟΠΥΥ βρίσκεται αντιμέτωπος με αύξηση του κόστους της νοσοκομειακής περίθαλψης που επιφέρουν τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια και την αναμενόμενη περαιτέρω μείωση των εσόδων του από την απώλεια θέσεων εργασίας, την εισφοροδιαφυγή και τη μείωση των μισθών.
Ο κανονισμός παροχών δεν έχει εγκριθεί ακόμη, καθώς, όπως επιβεβαίωσε στην «Κ» στέλεχος του ΕΟΠΥΥ, «υπάρχει αντίδραση για τα ΚΕΝ, τα οποία επανεξετάζονται από το υπουργείο Υγείας γιατί γράφτηκαν στο πόδι και είναι υπερκοστολογημένα».
Σήμερα, η μέση δαπάνη περίθαλψης ανά δικαιούχο είναι 833 ευρώ ετησίως. Τον υψηλότερο μέσο όρο έχει ο ΟΠΑΔ (1.044 ευρώ) και ακολουθούν ΟΓΑ (897 ευρώ), ΙΚΑ (867 ευρώ), ΤΥΔΚΥ (803 ευρώ) και ΟΑΕΕ (414 ευρώ). Στις δαπάνες για γιατρούς (πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας) το κόστος είναι τριπλάσιο για τους δημοσίους υπαλλήλους από τους ελεύθερους επαγγελματίες και σχεδόν ανύπαρκτο για τους αγρότες που καταφεύγουν στα κέντρα υγείας και στα νοσοκομεία: ΟΠΑΔ 288 ευρώ, ΤΥΔΚΥ 274 ευρώ, ΙΚΑ 96 ευρώ, ΟΑΕΕ 93 ευρώ, ΟΓΑ 2 ευρώ... Ο ΟΠΑΔ εμφανίζει τη μεγαλύτερη δαπάνη ανά δικαιούχο και στη νοσοκομειακή περίθαλψη με μέσο κόστος 264 ευρώ, έναντι 85 ευρώ στον ΟΑΕΕ και 227 στο ΙΚΑ. Τη μικρότερη φαρμακευτική δαπάνη εμφανίζει ο ΟΑΕΕ με 201 ευρώ και τη μεγαλύτερη ο ΟΓΑ με 633 ευρώ (ΙΚΑ 429, ΟΠΑΔ 404, ΤΥΔΚΥ 370 ευρώ).
Το κόστοςΠαρά το χαμηλό κόστος που εμφανίζει ο ΟΑΕΕ στην ιατρική περίθαλψη, το οικονομικότερο σύστημα έχει το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ γιατί το ίδρυμα επιβαρύνεται και με την περίθαλψη των συνταξιούχων ελευθέρων επαγγελματιών. Το κόστος υγειονομικής περίθαλψης αποτελεί άμεση συνάρτηση της ηλικίας των δικαιούχων, καθώς οι δαπάνες αυξάνονται στους ηλικιωμένους. Ομως και εδώ υπάρχουν διαφοροποιήσεις από ταμείο σε ταμείο. Η μικρότερη μέση ηλικία άμεσα ασφαλισμένων παρατηρείται στους ελεύθερους επαγγελματίες (τα 44 έτη) επειδή οι συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ ασφαλίζονται στο ΙΚΑ και η μεγαλύτερη μέση ηλικία στον ΟΓΑ (τα 65 έτη). Στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ο μέσος ασφαλισμένος είναι 48 ετών και στο Δημόσιο (ΟΠΑΔ) 56 ετών.
Στα συμπεράσματα της μελέτης επισημαίνεται η μεγάλη διαφορά μεταξύ εισφορών και δαπανών, ιδιαίτερα στον ΟΓΑ και τονίζεται ότι στην ιατρική περίθαλψη το οικονομικότερο σύστημα είναι του ΙΚΑ, ενώ του ΟΠΑΔ και του ΤΥΔΚΥ είναι πολύ ακριβότερα. «Διαφαίνεται», αναφέρεται, «ότι η κατά πράξη αμοιβή σε συμβεβλημένους γιατρούς δημιουργεί μεγαλύτερο κόστος. Λαμβάνοντας υπόψη το εργασιακό καθεστώς των γιατρών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με τις υπάρχουσες υποδομές, σε συνδυασμό με το μικρότερο κόστος του συστήματος του ΟΑΕΕ, εκτιμάμε ότι μια λύση που θα συνδυάζει τα δύο συστήματα θα δημιουργούσε μικρότερο κόστος. Επίσης, επειδή μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων μεγάλης ηλικίας προσέρχεται στους γιατρούς για επαναλαμβανόμενη συνταγογράφηση, εκτιμάμε ότι θα μπορούσε να εξυπηρετούνται από γιατρούς που θα έχουν ως αντικείμενο τη συνταγογράφηση για μείωση του φορτίου σε ιατρικές επισκέψεις».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάλυση της στατιστικής υπηρεσίας για την εκτίμηση των συνολικών δαπανών, στην περίπτωση που όλοι οι ασφαλισμένοι υπάγονταν στο ίδιο ταμείο. Εάν όλοι οι άμεσα ασφαλισμένοι υπάγονταν στο σύστημα του ΟΠΑΔ με ελεύθερη επιλογή γιατρού, το ετήσιο κόστος θα εκτινασσόταν σε 11.637.649.026 και στον ΟΑΕΕ θα έπεφτε στα 5.252.726.769 ευρώ.
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι το να ζητάμε να πληρωνόμαστε κατά πράξη και περίπτωση  είναι ουτοπικό και η αντιπολιτευτική μας γραμμή δεν μπορεί να παραμένει σε αυτά τα χαρακώματα. Θα πρέπει και εμείς ως ιατροί να κάνουμε ενα βήμα παραπέρα για τον εξορθολογισμό των δαπανών και την απόδοση για ότι κάνουμε και όχι για ότι φαίνεται ότι κάνουμε. Αναμφίβολα αυτή η γραμμή δεν οδηγεί πουθενά αλλά μόνο στην ευθεία σύγκρουση με το υπουργείο. Θεωρώ ότι ήρθε η ώρα να κάνουμε την υπέρβαση.