Η μεγάλη ευκαιρία για την ανασύσταση του ΕΣΥ

Με αφορμή την κυριακάτικη ειδησεογραφία όσον αφορά τις σκέψεις του υπουργού Υγείας να επιτρέψει στους νοσοκομειακούς ιατρούς να ασκήσουν ιδιωτικό έργο μέσα στα νοσοκομεία μετά από σχετικές εισηγήσεις των γνωστών κύκλων που συντηρούν την συγκεκριμένη είδηση καταθέτω τα εξής:

Όταν πριν από 30 περίπου χρόνια στήθηκε το ΕΣΥ από τον τότε υπουργό Υγείας κ. Γ. Γενηματά πρωταρχικό του μέλημα ήταν οι σχέσεις εργασίας όλων των εργαζομένων και ιδιαίτερα των ιατρών να είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Αυτό έγινε για δύο λόγους:

·         Να έχει το ΕΣΥ τον δημόσιο δωρεάν χαρακτήρα που ευαγγελίστηκε ο δημιουργός του.

·         Να μπορέσει ως δημόσιος φορέας να ανταγωνιστεί και να μην επιτρέψει τον ιδιωτικό τομέα να εξαπλωθεί καθώς τότε ξεκίνησαν τα πρώτα βήματα των ιατρικών κέντρων στην Αθήνα.

Για να υποστηριχθεί το όλο εγχείρημα δόθηκαν υψηλές αμοιβές και υψηλές θέσεις στην ιεραρχία του ΕΣΥ(Διευθυντές και επιμελητές Α) κίνητρα που τελικά σε λίγο χρόνο κατάφεραν να επανδρώσουν το σύστημα. Βέβαια από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά και τίποτα δεν μοιάζει με αυτό που είχε αρχικά σχεδιαστεί και υλοποιηθεί. Αν και υπήρχε τόσο τον ιδρυτικό νόμο όσο και στους μεταγενέστερους μέριμνα για αξιοκρατία, μετεκπαίδευση και νέες ευκαιρίες για τους γιατρούς λίγα από αυτά κατάφεραν να υλοποιηθούν . Ωστόσο το  κυριότερο πρόβλημα που γεννήθηκε σε βάθος χρόνου είναι το οικονομικό όπου οι γιατροί είδαν τους μισθούς τους να μειώνονται αισθητά και σήμερα πλέον να μιλάμε για την καταβαράθρωση τους. Βέβαια κατά την διαδρομή αυτή πολλοί για να αναπληρώσουν το χαμένο εισόδημα σκέφθηκαν πονηρά και  στράφηκαν σε παρπαλευρους τρόπους αναπλήρωσης  δημιουργώντας  αφενός προκλητή ζήτηση ιατρικών υπηρεσιών  και αφετέρου διογκώνοντας τον χρόνο αναμονής για κάποια χειρουργική επέμβαση. Όσοι δεν ανήκαν στις χειρουργικές ειδικότητες στραφήκαν στην πολυφαρμακία και στις υπόγειες διαδρομές με φαρμακοβιομηχανίες και προμηθευτές παντός τύπου αναλώσιμου υγειονομικού υλικού. Τέλος στις μεγάλες πόλεις πάρα πολλοί νοσοκομειακοί ιατροί διατηρούσαν και διατηρούν μέχρι σήμερα παράνομα ιατρεία κάτω από την  ανοχή των Ιατρικών συλλόγων . Έτσι λοιπόν μέχρι σήμερα, πορευόταν η υγεία και όλοι βιοποριζόταν χωρίς να γίνονται επαναστάσεις και συγκρούσεις.

Ωστόσο αυτή την εκεχειρία  διατάραξαν τα μνημόνια που ξεκίνησαν να βάζουν τάξη στην οικονομικές ατασθαλίες , στην πολυφαρμακία, στην ανεξέλεγκτες προμήθειες υγειονομικού υλικού και σε κάθε αυθαιρεσία που συνέβαινε στα ελληνικά νοσοκομεία καθιερώνοντας  κεντρικές προμήθειες , τους δημόσιους μειοδοτικούς διαγωνισμούς φαρμάκων και υλικών , την ηλεκτρονική συνταγογράφηση , την καθιέρωση του παρατηρητηρίου τιμών  κ. άλλων μέτρων . Ταυτόχρονα όμως, στα πλαίσια της περιορισμένης δημοσιονομικής πολιτικής οι περικοπές των ειδικών μισθολογίων μείωσαν δραματικά το εισόδημα των νοσοκομειακών ιατρών οδηγώντας πολλούς στα όρια της ανέχειας. Βέβαια επιβίωσε η παραοικονομία  η οποία συντηρεί τις χειρουργικές ειδικότητες αν και αυτό έχει ελαττωθεί ποιοτικά λόγω της οικονομικής κρίσης. Στο κομβικό αυτό σημείο το τελευταίο διάστημα έχουν ξεκινήσει να ακούγονται φωνές που ζητούν επιτακτικά να βρεθεί τρόπος να μετατραπεί η παραοικονομία σε νόμιμη αμοιβή του ασθενούς στο Έλληνα γιατρό.

 Η πρώτη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση έγινε με τα απογευματινά εξωτερικά ιατρεία των ιατρών του ΕΣΥ όπου η ιατρική επίσκεψη κοστολογήθηκε από 40 έως 90 ευρώ. Ωστόσο έπεσε στο κενό. Από την μια το κόστος για την παρεχόμενη εξυπηρέτηση(value for money) ήταν πολύ μεγάλο από την άλλη δεν συνέφερε πολλούς ιατρούς αφού τις ίδιες αμοιβές  λάμβαναν και πριν την εφαρμογή του μέτρου χωρίς να αποδίδουν φόρο και το ανάλογο αντίτιμο στο νοσοκομείο. Άρα η καθαρή αξία της εργασίας  με την ενασχόλησή τους στα απογευματικά ιατρεία θα μειωνόταν και έτσι η πλειοψηφία δεν πήραν μέρος και όσοι πήραν δεν εισέπραξαν την ανάλογη ανταπόκριση από τους ασθενείς που προτίμησαν τον φθηνότερο και ανταγωνιστικό ιδιωτικό τομέα.

Η επόμενη προσπάθεια γίνεται τώρα με πρωτεργάτες τους Διευθυντές του ΕΣΥ που δημιούργησαν για τον σκοπό αυτό κατά τα αμερικανικά πρότυπα ένα είδος think tank προτείνοντας μονότονα την νομιμοποίηση της παράνομης αμοιβής που εισέπρατταν από τους ασθενείς μέχρι σήμερα αρκετοί γιατροί του ΕΣΥ .

Δυστυχώς στην Ελλάδα  απουσιάζει το μακρόπνοο σχέδιο σε κάθε τι που εφαρμόζεται και κάτι ανάλογο προετοιμάζεται να συμβεί και τώρα. Θα γίνει προσπάθεια να βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση των ιατρών του ΕΣΥ βρίσκοντας μια νομιμοφανή μορφή προώθησης της ιδιωτικής αμοιβής εντός των νοσοκομείων  ώστε να μην προκαλεί το κοινό αίσθημα από την μια αλλά και να κλείνει το μάτι σε αυτούς που το προτείνουν από την άλλη. Κάθε καινοτομία που εισάγεται σε ένα ήδη εφαρμοσμένο σύστημα θα πρέπει να αποσκοπεί στον να βελτιώνει το  σύστημα χωρίς να αλλοιώνει τον αρχικό του χαρακτήρα και να τον κάνει βιώσιμο για τα επόμενα χρόνια. Κάθε εμβαλωματική κίνηση που αποσκοπεί να καλύψει προσωρινά κενά ή ατέλειες τελικά οδηγεί στην λοξοδρόμηση του από την αρχική πορεία.

Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε που οι συνεχείς συνταξιοδοτήσεις μειώνουν δραματικά τον αριθμό των νοσοκομειακών γιατρών , που οι συγχωνεύσεις αρχίζουν να γίνονται πραγματικότητα δίνεται η μεγάλη ευκαιρία για την δημιουργία ενός νέου ΕΣΥ για τα επόμενα  τριάντα χρόνια χωρίς τις αγκυλώσεις του παρελθόντος με όραμα να αποτελέσει τον υγιή δημόσιο δωρεάν πυλώνα υγείας. Θα πρέπει να αποφευχθούν οι προσωρινές θεραπείες που έχουν συμπτωματικό χαρακτήρα και να στηθεί ένα νέο μοντέρνο , ευέλικτο Εθνικό για όλους Σύστημα Υγείας.